Μιας λοιπόν και θεωρήσαμε άξια να μνημονευθούν τα μέρη της Ασίας που κείνται προς βορρά, δεν βρίσκουμε ξένο προς το θέμα να περιγράψουμε και τους μύθους που λέγονται για τους Υπερβορείους. Από τους συγγραφείς που έχουν καταγράψει αρχαίες μυθολογίες, ο Εκαταίος και μερικοί άλλοι λένε πως στα μέρη αντίπερα της Κελτικής υπάρχει στον ωκεανό νησί όχι μικρότερο από τη Σικελία. Τούτο το νησί βρίσκεται προς την αρκτική και κατοικείται από τους Υπερβορείους, που ονομάζονται έτσι επειδή ο τόπος τους κείται πέρα από το σημείο που φυσάει ο βοριάς, κι επειδή η γη του είναι γόνιμη και παράγει τα πάντα αλλά κι επειδή το κλίμα του είναι ιδιαίτερα εύκρατο, δίνει καρπούς δυο φορές τον χρόνο. Σύμφωνα μ' έναν μύθο λοιπόν, σ' εκείνο το νησί γεννήθηκε η Λητώ, γι' αυτό κι εκεί τιμούν τον Απόλλωνα περισσότερο απ' όλους τους θεούς. Οι κάτοικοι μοιάζουν με ιερείς του Απόλλωνα, επειδή καθημερινά υμνούν συνέχεια τούτο τον θεό με ψαλμωδίες και του απονέμουν εξαιρετικές τιμές. Στο νησί, υπάρχει επίσης και μεγαλοπρεπές τέμενος του Απόλλωνα και ναός αξιόλογος, σφαιροειδής στο σχήμα, διακοσμημένος με αναθήματα πολλά. Αλλά υπάρχει και πόλη ιερή αφιερωμένη σ' αυτό τον θεό. Οι περισσότεροι που την κατοικούν είναι κιθαριστές και συνέχεια ψέλνουν στον ναό ύμνους, με τη συνοδεία της κιθάρας, δοξάζοντας τα έργα του. Οι Υπερβόρειοι έχουν και δική τους ιδιαίτερη γλώσσα και τρέφουν πολύ φιλικά αισθήματα για τους Έλληνες, και κυρίως για .τους Αθηναίους και τους κατοίκους της Δήλου, φιλία που κληρονόμησαν από τα παμπάλαια χρόνια. Ο μύθος μιλάει και για κάποιους Έλληνες που επισκέφτηκαν τους Υπερβορείους και άφησαν πίσω τους ακριβά αφιερώματα με ελληνικές επιγραφές. Κατά τον ίδιο τρόπο, επίσης, ήρθε από τους Υπερβορείους ο Άβαρις στην Ελλάδα, την αρχαία εποχή, και ανανέωσε τη φιλία και τη συγγένεια με τους κατοίκους της Δήλου. Λένε επίσης πως απ' αυτό το νησί η σελήνη φαίνεται να απέχει πολύ λίγο από τη γη και πως πάνω της είναι φανερές κάποιες εδαφικές εξάρσεις. Λέγεται δε πως και ο θεός επισκέφτεται κάθε δεκαεννέα χρόνια το νησί, περίοδος μέσα στην οποία συντελείται η επιστροφή των άστρων στο ίδιο σημείο του ουρανού· γι' αυτό και ο χρόνος των δεκαεννέα ετών ονομάζεται από τους Έλληνες «έτος του Μέτωνος». Κατά την εμφάνιση του αυτή, ο θεός παίζει τη λύρα του και χορεύει όλες τις νύχτες από την εαρινή ισημερία μέχρι την ανατολή των πλειάδων, εκφράζοντας έτσι τη χαρά του για τις επιτυχίες του. Βασιλιάδες και επόπτες του τεμένους τούτης της πόλης είναι οι ονομαζόμενοι, ως απόγονοι του Βορέα, Βορεάδες, που διαδέχονται τους προκατόχους τους στα αξιώματα κληρονομικά.
Διόδωρος Σικελιώτης, Βίβλος Δευτέρα
