Η Αφή της Ολυμπιακής Φλόγας και το Γ΄ Ράιχ





Στις 21 Απριλίου έγινε ακόμα μια τελετή αφής της Ολυμπιακής Φλόγας στην αρχαία Ολυμπία, αυτή την φορά για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο που θα διεξαχθούν το καλοκαίρι του 2016. 

Η πρώτη φλόγα των Ολυμπιακών αγώνων άναψε κατόπιν επιθυμίας του Pierre de Coubertin στο στάδιο του Άμστερνταμ για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1928 και το 1932 στο Λος Άντζελες. 



Η ιδέα όμως της λαμπαδηδρομίας ανήκει στους διοργανωτές της Ολυμπιάδας του 1936 που έγινε στο Βερολίνο επί εποχής Γ' Ράιχ. Ήταν πρόταση του Carl Diem o οποίος ήταν πρόεδρος της Γερμανικής Ολυμπιακής Επιτροπής την οποία κατέθεσε στην Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή κατά την σύνοδο της Αθήνας στις 18 Μαϊου του1934 κι η οποία έγινε δεκτή. Μέλημα του ήταν να αναβιώσει το αρχαίο ολυμπιακό πνεύμα. Ένα από τα μέλη της και φίλος του Diem, ο Ιωάννης Κετσέας πρότεινε να ανάψει η φλόγα σύμφωνα το τελετουργικό που μας διασώθηκε από τον Πλούταρχο στον βίο του Πομπιλίου Νουμά. Ένας Γερμανός ανταποκριτής της Olympia Zeitung γράφει:

''Στο αρχαίο στάδιο του ιερού τόπου άναψε η Ολυμπιακή Φλόγα. Κατ' απομίμηση της αρχαιότητας, με τον ίδιο τρόπο που οι αρχαίοι Έλληνες έκαναν, σύμφωνα με την περιγραφή του Πλουτάρχου, να ξεπροβάλλει η ιερή τους φλόγα, οι σημερινοί Έλληνες ανάβουν την Ολυμπιακή τους Φλόγα''.



Η φλόγα άναψε εστιάζοντας τις ακτίνες του ήλιου σε ένα κοίλο κάτοπτρο, επινόηση της γερμανικής εταιρείας Zeiss, ενώ ο πυρσός είχε σχεδιαστεί σύμφωνα με το αρχαίο πρότυπο. Ο Walter Lemcke εμπνεύστηκε από πρότυπα τα οποία ανακάλυψαν ο Diem και ο Lewald, από κάποιους κίονες σε σχήμα πυρσού στο μουσείο της Ελευσίνας και από ένα αττικό ανάγλυφο του παλατιού Colonna στην Ρώμη. Τα άφθονα τεκμήρια σχετικά με τους πυρσούς συγκεντρώθηκαν από τον Αlfred Schiff Hochschule fur Leibesubungen (Ανώτατης Σχολής Φυσικής Αγωγής) ο οποίος τα συνέλεξε για την έκθεση Sport der Hellenen.  Η κατασκευή του πυρσού έγινε από ατσάλι V2A – Nirostal την οποία ανέλαβε η εταιρεία Krupp. 





O διευθυντής του Sportabteilung Werner Klingenberg  σχεδίασε την διαδρομή. Η τελετή της αφής πραγματοποιήθηκε στις 20 Ιουλίου του 1936. Η φλόγα ταξιδεύει επί 12 μέρες διανύοντας 3.075 χιλιόμετρα και περνώντας από 3.400 λαμπαδηδρόμους, μέχρι της άφιξη της στο Βερολίνο την 1η Αυγούστου του 1936. Είχε εισέλθει στην γερμανική επικράτεια από ένα παραμεθόριο χωρίο ονόματι Hellendorf (Ελληνοχώρι).




Την αφή και την διαδρομή της φλόγας ακολούθησε πλήθος δημοσιογράφων και η ομάδα της Λένι Ρίφενσταλ η οποία γύρισε την ταινία Olympia που δημοσιεύτηκε στις 20 Απριλίου του 1938 με αφορμή την ημέρα γενεθλίων του Χίτλερ. Βραβεύτηκε με την ανώτατη διάκριση του Γ' Ράιχ Nationale Filmpreis. To μήκος του φιλμ ήταν 400 χιλιόμετρα.



Το στάδιο που χτίστηκε στο Βερολίνο για τις ανάγκες της διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων είχε δωρικό ρυθμό. Ο Χίτλερ απέρριψε την πρόταση του Βίλχελμ Φρικ να ονομαστεί ''Γερμανική Αρένα Μάχης'' δίνοντας το όνομα ''Olympia Stadium'' καθώς επιθυμούσε, όπως και ο Γκαίμπελς, κάτι ελληνικό και αρχαιοπρεπές. 




Ο Άρνο Μπρέκερ, ο γλύπτης του Γ΄Ράιχ, 
νυμφευμένος με την Ελληνίδα Δήμητρα Μεσσάλα, φιλοτεχνεί την προτομή του Σπύρου Λούη


Στην έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων του Βερολίνου ο Αδόλφος Χίτλερ θα πει:  ''Ο Αθλητικός και Ιπποτικός ανταγωνισμός, ξυπνούν τις καλύτερες ιδιότητες του ανθρώπου. Δεν χωρίζουν, αντιθέτως ενώνουν τους αντιπάλους σε ένα πλαίσιο αμοιβαίας κατανόησης και αμοιβαίου σεβασμού. Επίσης συμβάλλουν στην ειρήνη μεταξύ των εθνών. Είθε η Ολυμπιακή Φλόγα να παραμείνει αιωνίως άσβεστη''.



Ο Σπύρος Λούης παρέδωσε ένα κλαδί αγριελιάς από τον Όλυμπο στον Αδόλφο Χίτλερ λέγοντας του: ''Σας προσφέρω αυτό το κλαδί ελιάς σαν σύμβολο αγάπης και ειρήνης. Ελπίζω ότι τα έθνη θα συναντώνται πάντα μεταξύ τους μόνο στα πλαίσια τέτοιου είδους ειρηνικών συναγωνισμών''.  ''Συγκινημένος βαθιά ο Χίτλερ έσφιξε θερμά το μελαχρινό χέρι του ταπεινού βοσκού'' γράφει ο R. Mandell. 


Το 1934 κατόπιν επιθυμίας του Φύρερ ξανάρχισαν οι γερμανικές ανασκαφές στην Ολυμπία. Η διεύθυνση των ανασκαφών δόθηκε στον Ηans Schleif  ο οποίος ήταν μέλος των SS.  Το 1936 δημοσιεύτηκε η μακέτα του ιερού της Ολυμπίας στην εφημερίδα των SS  ''Das Scwarze Korps'' και ήταν έργο του SS – Unterscharfuhrer:

'' Στο μέρος όπου, πριν από 3.500 χρόνια, προς τιμήν του βασιλιά Πέλοπα, αυτού του βόρειου κατακτητή,σε αυτό το οινεί νησί της Πελοποννήσου που φέρει το όνομα του, διεξάγονταν μεγαλοπρεπείς Αγώνες, δρόμοι και δοκιμασίες γύρω από τον ταφικό τύμβο, ιδρύθηκε το ιερό της Ολυμπίας. Στο πλαίσιο της έκθεσης Sport der Hellenen που διοργάνωσαν τα μουσεία του Βερολίνου, ο  SS – Unterscharfuhrer, διδάκτωρ μηχανικός και υφηγητής Hans Schleif,  ο οποίος διεξήγαγε αυτοπροσώπως ανασκαφές στην Ολυμπία, στο πλευρό του Wilhelm Dorpfelf, κατασκεύασε αυτή την όσο το δυνατόν ακριβέστερη μακέτα του ιερού''. Το 1938 η εφημερίδα Das Schwarze Korps αφιέρωσε δισέλιδο με ρεπορτάζ και απολογισμό στο θέμα ''Ολυμπία, οι ανασκαφές του Φύρερ''.



H αδιαμφισβήτητη επίγνωση ότι η ολυμπιακή ιδέα των Ελλήνων μας είναι βαθιά συγγενική επιβάλλεται στον μεγάλο ποιητή (Holderlin) από τα βάθη μιας βόρειας φυλετικής κληρονομιάς που προέρχεται από τα βάθη των αιώνων. Dr Hans Kern ''Olympia, das Erbe der Hellenen. Blute und Vertal der Olympischen Spiele der Griechen''.


«Τα φιλοσοφικά θεμέλια της παρουσίασης των αναγεννημένων Ολυμπιακών Αγώνων στον κόσμο, εντοπίζονται στην απώτερη αρχαιότητα. Αυτές οι πνευματικές δυνάμεις προέρχονται από μια ιερή πόλη η οποία για περισσότερα από χίλια χρόνια ήταν η πόλη γιορτών που εξέφραζαν τα θρησκευτικά συναισθήματα και τις βασικές πεποιθήσεις του ελληνικού Volk. Ως ένα ανθεκτικό μνημείο για τον εορτασμό της ενδέκατης Ολυμπιάδας στο Βερολίνο, αποφάσισα να ξαναρχίσω και να ολοκληρώσω τις ανασκαφές της Ολυμπίας. Η επιτυχία αυτών των προγραμμάτων είναι η δική μου και η δική μας ειλικρινέστερη ευχή». 
Adolf Hitler «Λαϊκός Παρατηρητής» 3/8/1936


H Oλυμπιακή Φλόγα στο Βερολίνο

''Aνέκαθεν οι Γερμανοί είχαν στραμμένο το βλέμμα τους στον αρχέγονο πολιτισμό της αρχαίας Ελλάδας. Ορισμένες μεγάλες φυσιογνωμίες της γερμανικής επιστήμης, όπως ο Schliemman και ο Dorpfeld, αφιέρωσαν τον μακρύ και φιλόπονο βίο τους στην αποκάλυψη των θησαυρών της Ελλάδος, με την οποία αισθάνονταν ιδιαίτερη εγγύτητα. Το έργο τους στην Ολυμπία και στην Τροία μπορεί δικαίως να θεωρηθεί κτήμα όλων των πολιτισμένων λαών. Πάνω απ' όλα, όμως, το έργο τους έφερε κοντά την πνευματική Ελλάδα και την πνευματική Γερμανία''. Αλφρεντ Ρόζενμπεργκ, Volkischer Beobachter ''Die Olympischen Spiele im Dienste der ewigen Werte''

Χρησιμοποιήθηκαν τα βιβλία:

O Eθνικοσοσιαλισμός και η αρχαιότητα, Johann Chapoutot, Εκδόσεις Πόλις

Εθνικοσοσιαλισμός και ελληνισμός, Ιωάννης Λουκάς, Εκδόσεις Γρηγόρης







Κωνσταντίνος Κανδύλης, ο πρώτος λαμπαδηδρόμος



Η Ολυμπιακή Φλόγα στους Δελφούς